کارایی مدل تحلیل سلسله مراتبی (ahp) در پهنه بندی نقشه خطر فرسایش خاک در حوضه رودزرد

فرسایش خاک مسئله ای بسیار جدی در اغلب کشورها، به ویژه کشورهای در حال توسعه و با اقلیم های خشک و نیمه خشک است. هدررفت خاک، کاهش سطح اراضی زراعی و تولیدات کشاورزی، پرشدن مخازن سدها، تخریب جنگل و مرتع و مهاجرت روستاییان از جمله تبعات فرسایش خاک است. بنابراین کنترل فرسایش خاک ضروری است. یکی از ابزارهای اساسی جهت اجرای برنامه های پیشگیری از فرسایش خاک در اختیار داشتن نقشه پهنه بندی خطر فرسایش است. در این مطالعه از نه عامل مدل mpsiac به عنوان معیارهای مورد استفاده در روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی جهت پهنه¬بندی خطر فرسایش خاک حوضه رودزرد استفاده گردید. سی سناریو با جابه جایی وزن نهایی معیارها طراحی و بهترین سناریوها از طریق مقایسه با نتایج مدل mpsiac انتخاب گردید. نتایج نشان داد حدود 56 درصد سطح حوضه دارای شدت فرسایش زیاد و خیلی زیاد می باشد که این اراضی در بخش های مرکزی و جنوبی حوضه واقع شده¬اند. سازگاری خوبی بین پهنه¬بندی ahp و پیش بینی mpsiac وجود دارد. علاوه بر این، ahp نقاط حساس به فرسایش بیشتری نسبت به مدل mpsiac نشان می دهد. بیشترین عوامل تاثیرگذار بر فرسایش حوضه، به ترتیب وضعیت فعلی فرسایش، خاک، پوشش و کاربری اراضی شناخته شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی ابزار توانمندی برای نمایش و پهنه بندی مناطق حساس به فرسایش خاک می باشد.